آموزش، پرورش و کشف استعدادهای افراد از دوران مدرسه تا زمان ورود به دانشگاه در بهترین حالت ممکن قرار دارد. برای مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان؛ بدون شک فعالیت سازمان های آموزشی به ویژه وزارت آموزش و پرورش که در راس هرم آموزشی و تعلیم و تربیتی کشور قرار دارد؛ از مهمترین نقاط قوت و ضعف در این مسیر خواهد بود.
در این مقاله قصد داریم ضمن گفتگو در مورد راه های مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان محروم در ایران؛ از علل و عوامل اثرگذار بر این پدیده ی رو به رشد که در مناطق محروم از نظر اقتصادی دیده می شود؛ صحبت کنیم.
نقش دولت در مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان
تمامی دولت ها در کشورهای مختلف جهان نقشی مهم در تعلیم و تربیت و آموزش نسل جدید آن کشور دارند. از برنامه های مربوط به توسعه در بخش آموزش تا محرومیت زدایی و گسترش سطح سواد در کل کشور از طریق رایگان کردن سوادآموزی.
بحث پیشگیری از ترک تحصیل دانش آموزان در کشورمان یا به اصطلاح ریشه کن کردن بی سوادی تا حدودی در سالهای گذشته روند مثبتی را داشته اما پس از آغاز همه گیری کرونا و کمی پیش از آن به دلیل مشکلات اقتصادی؛ بسیاری از خانواده های دارای شکل معیشتی در مناطق محروم به دلیل نبود امکانات و شرایط رفاهی از جمله خرید اولیه های تحصیل برای فرزندانشان، دوربودن محل سکونت از مدرسه، همه گیری کرونا، نیاز به تامین معاش خانواده توسط فرزندان و … علنا فرزندان خود را از تحصیل محروم نمودند.
نقشی که دولت در این مسیر می توانست به خوبی و در جهت ممانعت از ترک تحصیل دانش آموزان گام بردارد؛ ضمن اجرای برنامه های توسعه در زمینه آموزش و پرورش؛ می توانست وضع قوانین در جهت افزایش رفاهیات خانواده های محروم را در راس کار قرار دهد و متولی این مسیر که همان وزارت اموزش پرورش می باشد اثرگذاری بیشتر و بهتری را اعمال نماید.
متاسفانه با وجود تلاشهای صورت گرفته همچنان بسیاری از مناطق محروم به دلیل فقر مطلقی که خانواده ها با ان روبه رو هستند به هیچ وجه توانایی فراهم آوردن تحصیل فرزندان خود را ندارند و تنها اندک خیریه های موفق و برخی افراد جهادگر توانسته اند تا حدودی بخشی از این کودکان را به سر کلاس ها بازگردانند.
بهبود وضعیت آموزشی و افزایش کیفیت تدریس برای مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان
یکی از نکات مهم برای ماندن کودکان در مدرسه و ایجاد انگیزه برای ادامه تحصیل؛ داشتن فضای آموزشی مناسب، معلمان خبره و آموزش دیده و برنامه ها و دروس مناسب و کاربردی است.
بسیاری از کودکان در مناطق محروم متاسفانه از داشتن معلمان خوب و دلسوز به دلیل شرایط سخت جغرافیایی، کمبود معلم در کشور و حقوق پایین معلمان محروم هستند. البته که در این بین معلمان دلسوز بسیاری نیز از خودگذشتگی نموده و دراین مسیر بدون چشمداشت قدم برمیدارند اما تعداد آنها به قدری اندک است که نمی تواند به عنوان اهرمی در مقابل ترک تحصیل دانش آموزان عمل نماید.
نوع شخصیت معلمان، نگرش او، نحوه تدریس، مهربانی و صبوری او، عدم برخورد خشونت آمیز با دانش آموزان، داشتن توانمندی در جذب و شکوفا کردن کودکان و داشتن تحصیلات دانشگاهی مناسب و … همگی موارد مهمی هستند که می بایست به عنوان فاکتورهای اثرگذار بر کاهش کودکان بازمانده از تحصیل به ویژه در مناطق محروم بر ان ها ارزش نهاد و به انها توجه ویژه داشت.
داشتن برنامه توسط مدارس برای مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان
یکی از راه های مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان بهره مندی از مسیرهای پیشگیرانه است. یکی از این راه های پیشگیرانه داشتن برنامه های مشاوره در قالب بررسی نحوه مطالعاتی دانش آموزان، وضعیت تحصیلی، رفتاری، اقتصادی خانواده، مشکلاتی که در خانواده به نوعی بر عملکرد و تحصیل کودک اثر میگذارد و … همگی میتواند مانع از ترک تحصیل دانش آموزان بشود.
بررسی مشکلات روانشناختی و سنجش سلامت روان کودکان به خوبی می تواند کمک کننده باشد.
نقش سازمانها و خیریه ها برای مقابله با ترک تحصیل دانش آموزان
یکی از راهکارهای بسیار مؤثر برای جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان؛ بهره مندی از ظرفیت جامعه برای ممانعت از این پدیده ی اجتماعی رو به گسترش است. بسیاری از سازمان ها و زیرساختهای دولتی به دلیل گستردگی مشکلات و مسائلشان نمی توانند به خوبی و با تمرکز کافی بر علل و عوامل اصلی این اتفاق اثرگذاری مثبتی داشته باشند و لذا بحث پادرمیانی خیریه ها و سازمانهای مرد نهادی به میان می آید که با مدیریت خیرین و مردم داوطلب در راستای ریشه یابی و حل مشکلات دانش اموزان محروم قدم های موثر و مفیدی بر می دارند.
خیریه لبخند ایتام به عنوان یکی از حامیان اصلی کودکان در مسیر تحصیلی و کشف استعداد این عزیزان است که به صورت دقیق و با برنامه ریزی مشخص دانش آموزان را به سمت استعداد واقعیشان سوق می دهد و مسیر شغلی و آینده آنان را به مراتب سهل خواهد کرد.
